Combinatieteelt ofwel planten samenwerking: – Naar boven
Tegenwoordig praat men zo vaak over de biologische verscheidenheid in de natuur, maar dit wordt maar al te makkelijk vergeten in de tuin- en landbouw.
Men ziet in de professionele teelt grote velden met alleen dezelfde gewassen, dus geen grote biologische verscheidenheid maar misschien wel wat onkruid als dat niet weggespoten is met chemische bestrijdingsmiddelen.
In de echte natuur ziet men daarentegen op laten we zeggen een vierkante meter niet 2 of 5 maar vele verschillende plantensoorten als de natuur vrij spel heeft dit wil zeggen als de mens niet ingrijpt.
Zijn er wilde dieren die daar regelmatig van die planten eten wordt de verscheidenheid nog groter.
Maar zogauw de mens ingrijpt in de wilde natuur verdwijnen er soorten, behalve als men ingrijpt op een natuurlijke wijze zoals bijvoorbeeld door maaien en hooien.
In de moderne teelt ziet alles er mooi en schoon uit zonder onkruid en met mooie rechte rijen of bedden, misschien zelfs toch wat gemengd omdat men een bed met wortels heeft naast een bed met sla, kool of iets anders.
Maar anders is het meestal best soortarm in de tuin net zoals op de akker want op de akkers is het nog meer monocultuur.
Monocultuur betekent onbalans, is er biologische verscheidenheid zoals in de natuur, dan is er wel degelijk een balans, maar toch kan er in de natuur ook een tijdelijke onbalans zijn.
Dat een akker och teeltbed in onbalans is ten gevolge van het menselijk ingrijpen, kan men bijvoorbeeld zien aan dat er veel onkruid van een gering aantal soorten groeit.
Onkruid is eigenlijk een verkeerd gekozen woord, men zou beter kunnen zeggen: naturens genezende kruid of aanwijzende kruid.
Waar duidt bijvoorbeeld een distel op daar deze plant groeit?
De distel heeft wortels die sterk naar beneden groeien en deze wortels hebben als functie om een bodem met ploegzool of een harde bodem tengevolge van dat men daar vaak met zware machines heeft gereden, kortom de distel wil de slechte bodemstructuur opheffen.
Distelzaden zijn overal op het land te vinden maar die zaden ontkiemen pas als de structuur slecht is.
De distelwortels dringen door de slechte structuur heen en als de plant zaden heeft gevormd vermolmen zachtjes aan de wortels en heffen zo de slechte structuur op.
Ploegt of spit men dan niet weer is de structuur daar ter plaatse weer beter.
Men al ser teveel distels groeien op een plek?
Dan moet men dit maar zien als een voorbereiding voor het volgende jaar, wacht totdat de distels precies gaan bloeien en neem dan alle bloemen weg of maai de hele plant weg.
Heeft men alle bloemen weggenomen gaat de distel dood en komen er volgend jaar nauwelijks nieuwe distels op dezelfde plek.
Want als de distel bloeit zijn de voedselreserves in de wortels het laagst en op, want al het voedsel gaat naar de bloei om de volgende generatie te garanderen.
Een ander voorbeeld is het duizendblad.
Duizendblad groeit op plaatsen waar een tekort aan kalium is, maar de plant zelf bevat veel kalium.
Waarom ontkiemt het duizendbladzaad?
Dit gebeurt als het kaliumgehalte in de bodem precies daar waar het zaadje ligt, beneden een bepaalde grens komt, krijgt het zaadje een stimulans en ontkiemt.
Duizendblad maakt kalium uit andere elementen door middel van Biotransformatie (Prof. Louis Kervran) en als de plant sterft komt de kalium in de bodem.
Verwijder de plant dus niet als deze ergens in de tuin of op de akker groeit.
Dit is dus een vorm van combinatieteelt ofwel samenwerking tussen verschillende plantensoorten, het elkaar helpen.
Combinatieteelt is een techniek om verschillende planten te combineren met special bedoelingen bijvoorbeeld om aantastingen van insecten te controleren.
Maar er zijn vele factoren hoe planten fungeren in de combinatieteelt, zoals, hoe de structuur van de bodem is, hoe is de voedingstoestand ervan, het klimaat, de wind, de zon, enzovoort.
De bedoeling van de combinatieteelt:Het lokken van nuttige insecten en andere nuttige dieren naar de teelt
Het afschrikken van schadelijke insecten en andere schadelijke dieren door bijvoorbeeld sterke geuren
Sommige planten verhogen het aroma bij andere planten
Hetzelfde met de smaak
Hetzelfde kan zelfs gebeuren met de opbrengst
Maar ook kan de opbrengst verminderen
Etherische oliën produktie kan verhoogd worden
Sommige planten geven bepaaldew stoffen af die van nut zijn voor andere planten
Het is mooi om een teelt te zien met gemengde soorten en kleuren
Kan planten beschermen tegen schimmels
Ook om het gebruik van kunstmest,GMO en chemische bestrijdingsmiddelen danig te verminderen, kan het intressant zijn om combinatieteelt te gebruiken.
Zoals aardklaver (Trifolium subterraneum) inzaai tussen kool en in graan.
Biologische telers die combinatieteelt gebruiken moeten het teeltseizoen goed plannen om die combinaties te kunnen zaaien en planten die een zo natuurlijk en probleem vrije teelt geven.
Natuurlijk zijn er ook planten die elkaar negatief beïnvloeden, zulke combinatie moet men zien te ontwijken.
Zoals bijvoorbeeld verdragen uien en bonen elkaar niet goed.
Een positieve inwerking is bieslook en rozen, de bieslook geeft de roos een fijnere geur maar maakt de roos ook minder gevoelig voor de zwarte vlekkenziekte.
Onkruid kan zowel een positieve maar ook een negatieve werking hebben, daarvoor moet men erop toezien dat het onkruid niet teveel wordt.
Pluk alleen het teveel weg want onkruid kan ook een goede combinatie zijn.
Om goed succes te hebben met biologische teelt is niet alleen de combinatieteelt, maar ook een zeer brede wisselteelt, een van graag minstens 8 tot 9 jaar, dit in verband met bijvoorbeeld erwten.
Wisselteelt is eigenlijk combinatieteelt op langere termijn.
Combinatieteelt gebeurt niet alleen bij planten boven het aardoppervlak maar ook in de bodem namelijk tussen de fijne haarwortels en het microleven in de bodem.
Dat stikstofbindende planten zoals bijvoorbeeld klaver, de stikstof uit de lucht in de bodem bindt tot organische stikstof, met hulp van de stikstofbindende bacterie Rhizobium, is ook een vorm van combinatieteelt.
Om een zo goed mogelijk effect van de combinatieteelkt te krijgen, moet men ervoor zorgen:
- Men past de bodem aan aan het gewas dat daar gaat groeien of beter gezegd men past het gewas aan aan de bodem die men heeft
- De bodem heeft een goede voedings toestand met een goede pH
- De bodem heeft een goede structuur en waterverzamelende effect (= humusrijk!!) maar kan toch het teveel aan regen doorlaten, dit wil zeggen is goed gedraineerd
- Het microleven is in een goede conditie en heeft een grote verscheidenheid.
- Men teelt op een natuurlijke manier zonder chemische toevoegingen, zonder chemische bestrijdingsmiddelen en zonder biotechnische ofwel genen gemanipuleerde gewassen (GMO!).
Een belangrijk voordeel met combinatieteelt is ook dat het gehele seizoen de bodem bedekt is wat goed is voor het microleven, tegen erosie werkt, minder onkruid geeft en dat de voedingsstoffen lekkage minder of zelfs bijna nul is.
Door de combinatieteelt zuigt men de bodem niet eenzijdig uit zoals men dat met monocultuur doet.Combinatieteelt voorbeelden:
Afrikaantjes werken goed tegen aaltjes (nematoden) dus tegen bodemmoeheid doordat het afrikaantje Thiopene produceert.
Haver of gerst met grasinzaai om hooi te krijgen, de haver of de gerst werkt als beschermplant
Klaver in graan geeft organische stikstof aan het graan en onderdrukt onkruid.
Gaat men een nieuwe grasmat aanleggen zaai dan ook witte klaver want de klaver zorgt ervoor dat de grasmat beter droogte kan weerstaan.Praktische voorbeelden:Kool:
Witte kool trekt voordeel van tesamen te groeien met: Bazielkruid, tuinbonen, dragon, hyssop, anijs, dille, tijm, selderie, oost-indische kers, oregano, absinth alsem, rozemarijn en lage bonen.
Nadelig voor kool: Aardbeien, staakbonen, witte mosterd, afrikaantjes, wijnruit en sla.
De groei van kool wordt bevordert door: Dille, kamille, munt, salie, absinth alsem, rozemarijn en lage bonen.
Kool beschermt selderie tegen roest, bladselderie beschermt kool tegen het koolwitje.
Tussen de rijen met kool is het gunstig aardklaver en haricots verts te hebben tegen luizen, koolvliegen en koolwormen.
Kruizemunt en pepermunt verhoogt de smaak en de levenskracht van de kool, maar teel de munt in potten want anders wordt de munt makkelijk als onkruid, maar ook denkend aan de wisserlteelt.
Uien verhogen de groei en de opbrenst van de spruitkool.
Dille en munt geven broccoli een betere groei.
Bonen, selderie, ui en aardappels geven bloemkool een betere smaak en groei.
Anijs en koriander tesamen zorgt ervoor dat beiden beter groeien.Rozen:
Rozen houden van: Citroenmelisse, keizerskroon, lelies, ui, spinazie, afrikaantjes, kattenkruid, heggenfuchsia, scharlakenfuchsia.
Uien en rozen tesamen zorgen voor een krachtigere kleur en een betere geur aan de roos.
Knoflook verhoogt het aroma, het oliegehalte en de geur van de roos; tesamen met bieslook tegen de zwarte vlekken ziekte.
Lavendel, salie, tijm en hyssop zijn goed tegen bladluizen op de roos.Voorbeeld van combinatieteelt tussen planten en dieren:
Leg visresten van vis uit rivier of meer in het plantgat als men tomaten plant, dit geeft extra grote en mooie tomaten. Voorbeeld van dingen en planten:
Stop enkele roestige spijkers vlakbij de rozenstruik in de bodem, men krijgt dan gezonde planten zonder insectenaantastingen en zonder meeldauw.Combinatieteelt in de graanteelt:
Korenbloemen verhogen de opbrengst van rogge.
Tarwe heeft voordeel van tuinbonen, erwten, spinazie, klaver en sojabonen.
De groei van graan wordt gestimuleertd door: rode klaver, lucerne, korenbloemen, kleine hoeveelheden kamille.
Tarwe wordt gestimuleerd door kamille en witte mosterd: meng 1 gram kamille en 1 gram witte mosterd met 100 kilo zaadgoed.
Teel geen rogge in de buurt van tarwe want dan groeit tarwe slechter.
Klaprozen zijn ongunstig voor speciaal gerst.Fruitteelt:
Planten die schadelijke dieren en ziekten tegenwerken:
Knoflook werkt tegen knoppenetende vogels, tegen Monilia.
Bieslook, witte klaver is gunstig tussen het fruit.
Mierikswortel, afrikaantjes, pepermunt, citroenalsem, oost-indische kers, tijm en paardenbloemen zijn extra voordelig voor het fruit.
Boerenwormkruid, witte mosterd en cyclamen werken tegen parasieten op het fruit.
Hang uienringen op in de bomen en struiken als het fruit rijpt dan eten de vogels niet zo gauw van het fruit.Bloemen:
Meng deze bloemen met kamille, goudsbloem, afrikaantje, koningskaars en zonnenhoed.
Bloemen worden beschermd door de uienfamilie die ook de bloemengeuren versterken.
Tegen bladluis: Spuit koude koffie of zwarte thee over de bloemen, men kan dit ook bij de bloemen op de bodem gieten.
Tomaten:
Komkommerkruid geeft vroegere tomaten.
Roodbladige bazielkruid stimuleert de groei en de smaak van de tomaten, zelfs enigzins de opbrengst.
In de broeikas: afrikaantjes tussen de tomaten dan geen witte vliegen.
Tomaten tesamen met asperge, bazielkruid, wortel(peen), ui, peterselie en salie geeft een betere groei en smaak.
Bonen, tomaat en mais geeft alle drie een betere groei!
Brandnetels zorgen ervoor dat de tomaten langer bewaren en werken tegen schimmels.
Tesamen met goudsbloemen en afrikaantjes een betere tomaten opbrengst.
Tomaten houden niet van: koolrabi, bieten, aardappels, erwten, venkel, absinth alsem en zwarte walnoten.
Aardappels:
Teel aardappels graag tesamen met:
Paardenbonen, oost-indische kers, kool, mierikswortel (het liefst in bloempotten of rondom het aardappelveld), peterselie, mais, sla, afrikaantjes, vlas, dille, goudsbloem, erwten, selderie, boerenwormkruid+ui+aubergine tegen de coloradokever (GMO is onnodig!), tuinbonen tegen bladluizen, paardenbloemen geeft resistentie tegen ziekten.
Teel geen aardappels in de buurt van: Frambozen, pompoen, squash, courgette, zucchini, meloen, tomaat, augurk, komkommer, fruitbomen en tuinmelde.
Zonnenbloemen remmen de groei van aardappels.
Teel het jaar van te voren geen: erwten, haver of gerst want dan bestaat er een grotere kans op schurft.
Teel het jaar van te voren graag sojabonen want dan heeft men minder last van schurft.
Bron: http://www.biologischtelen.nl/tips1nl.htm